Familie Jensma
Westhoek
Het is fris en vochtig buiten. Sjoerd en Gerlof ademen wolkjes uit als ze van de boerderij naar de sorteerloods lopen. De sorteerband draait al binnen. Andries, Sjoerd Watze en Jan Syds zijn bovenin de hoek, waar de sorteerinstallatie is gebouwd.
Neem alvast een kijkje
Ook leuk
(het audioverhaal is te beluisteren in de media)
Het is fris en vochtig buiten. Sjoerd en Gerlof ademen wolkjes uit als ze van de boerderij naar de sorteerloods lopen. De sorteerband draait al binnen. Andries, Sjoerd Watze en Jan Syds zijn bovenin de hoek, waar de sorteerinstallatie is gebouwd. Vanuit de opslagbunkers rolt het pootgoed van de kleinste maat de band op.
De handen van de mannen bewegen snel. De eerste lading is meteen een pittige. Op sommige dagen gaat er 100 tot 150 ton doorheen, maar dat zal vandaag zeker niet gebeuren. “Dit zag ik bij het rooien in de herfst al”, zegt Sjoerd Watze. Hij doelt op de vele kluitjes en stenen die met de pootaardappelen uit een van de akkers zijn gekomen. “Als dit zo blijft zal ik hait erbij vragen”, zegt Jan Syds terwijl zijn ogen blijven focussen en handen kluiten en stenen weghalen. Hun vader is officieel met pensioen, maar ja. “Ja, Sjoerd Watze en ome Gerlof gaan vandaag wortels rooien, toch?”
“Wij kunnen helpen als het nodig is hoor”, roept Sjoerd naar boven. De afzakmachine gaat aan. Medewerker Arjan vult de eerste jute zakken van vijftig kilo. Het begin is er.
Gerlof neemt de kistenwagen. Sjoerd Watze rijdt met trekker en wortelwagen voor hem uit over het erf, langs de oude schuur die een paar jaar geleden opnieuw met riet is bedekt. Vroeger zaten ze in deze schuur te sorteren. Hun vader had ongeveer 50 hectare land, dat hij bewerkte met paarden en arbeiders hier uit de buurt. Begin jaren zeventig, toen de oudste zoon Goffe van school kwam, begon het mechanisatieproces en het investeren in landerijen. Dat de paarden weg moesten was best een offer geweest vooral voor hait Andries.
Maar dankzij hait was Jensma Agro geworden wat het nu is: een mooi familiebedrijf met moderne machines. Juist door die moderne machines kunnen ze efficiënt en dus ook duurzamer werken. Zo kan Jan Syds met behulp van gps zien waar de spuitmachine al is geweest. En Andries berekent welke en hoeveel gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn.
Er komt een auto aan. Gerlof houdt in ter hoogte van de biologische boerderij die ze er vorig jaar bij kochten. De grond ligt er prachtig bij. Na een tijdje hadden ze moeten besluiten om over te schakelen naar gangbare landbouw. Hij zucht. Het is jammer. Veel mensen willen graag dat de landbouw biologisch produceert, maar eenmaal in de winkel wordt anders beslist. Hij steekt zijn hand op als de auto passeert en geeft gas.
Dit verhaal is onderdeel van de route Bildtstars en Eigenheimers van Sense of Place
Hier vind je Familie Jensma
Jensma Agro BVOudebildtdijk 1127
9075 NM Westhoek Plan je route
vanaf jouw locatie
-
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
-
De bevrijding van Friesland 1
De bevrijding van Friesland 1
Nadat de geallieerde luchtlandingstroepen in september 1944 bij Arnhem waren verslagen duurde het nog tot maart 1945 voordat de geallieerden weer in het offensief gingen. Daarna ging het echter snel. De Duitse troepen in Gelderland en Overijssel waren ernstig verzwakt en de overmacht was groot. Gesteund door een effectief Fries verzet werd Friesland uiteindelijk in een hoog tempo bevrijd.
Begin april werd duidelijk dat de bevrijding van Friesland nabij was. Hoewel de provincie niet zoals andere delen van Nederland te kampen had gehad met een echte Hongerwinter, waren er wel grote tekorten aan bijna alles. En de terreur van de bezetter werd almaar groter. Hierdoor werd ook het verzet tegen de bezetter steeds sterker. De strijd tussen beide was begin 1945 harder dan ooit tevoren.
In Friesland waren de zogenoemde Knokploegen (KP) verantwoordelijk voor de meeste verzetsdaden. Maar er waren ook andere groepen. Op bevel van de Nederlandse regering in Londen werden al deze groepen samengevoegd in de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (N.B.S.). In Friesland gebeurde dit op 12 december 1944.
Met de N.B.S., in de volksmond aangeduid als de BS, kreeg het gewapende verzet een organisatie met een duidelijke structuur. Het was de bedoeling dat de N.B.S. ook een rol zou spelen bij de aanstaande bevrijding. Daartoe werden verzetsgroepen vanaf het najaar van 1944 voorzien van wapens. Deze werden vanuit de lucht gedropt. Op 8 april zond Radio Oranje de boodschap ‘De fles is leeg’ uit. Dit was het sein voor de NBS om 36 uur later te beginnen met de uitvoer van sabotageacties. Het doel was om het de Duitsers zo moeilijk mogelijk te maken om zich te verweren tegen de naderende geallieerde troepen.Dat deed het verzet door bruggen en spoorwegen onklaar te maken, vaarwegen te blokkeren en wegen te versperren. De reactie van de bezetter was meedogenloos. Als represaille werden op verschillende momenten en plekken nog tientallen gevangenen gefusilleerd.
Toen de Canadezen op 12 april Friesland eenmaal waren binnengetrokken werden zij uiterst effectief ondersteund door het Friese verzet. Doordat het uitstekend georganiseerd was kon het de Canadezen helpen om belangrijke bruggen in handen te krijgen, beschadigde bruggen te repareren en te adviseren over de meest gunstige route.
Op 18 april was de hele provincie met uitzondering van de Waddeneilanden bevrijd (deze werden eind mei en in juni bevrijd). In vergelijking met andere provincies is er in Friesland weinig gevochten. Over het algemeen werden de paar duizend Duitse troepen, die Friesland niet hadden kunnen ontvluchten, door de Canadezen relatief snel verslagen.
De commandant van de Royal Canadian Dragoons, Lieutenant Colonel Landell, prees de acties van het verzet door te stellen ´Friesland liberated herself´. Hoewel dat wellicht wat overtrokken is, hebben de acties van het Friese verzet zonder meer de bevrijding versneld. En het aantal slachtoffers aan geallieerde kant verminderd.
Bij confrontaties met Duitse troepen en hun Nederlandse handlangers verloren zeker 31 verzetsmensen hun leven. Aan geallieerde kant sneuvelden tenminste elf Canadezen en één Fransman. Bij de gevechten en beschietingen vielen ook tientallen burgerslachtoffers. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is niet bekend, maar vermoedelijk liep dat aantal in de honderden. Met 320 vernielde en 4000 beschadigde woningen en 80 vernielde bruggen was Friesland materieel de minst beschadigde provincie van Nederland.
