Landgoed & Slot Martenastate
Koarnjum
In 1899 is de oude state afgebroken en vervangen door een “slot”. Dit gebouw bestaat nog steeds en is gelegen op het eiland in de slotgracht. Het park heeft een romantisch karakter met elementen uit de Engelse landschapsstijl en een zeer rijke stinzenflora.
Neem alvast een kijkje
Het park heeft een romantisch karakter met elementen uit de Engelse landschapsstijl, zoals gebogen paden en hoogteverschillen, een slingerende waterpartij en meerdere oude bomenlanen. Vanuit het park zijn er prachtige doorkijkjes naar het open landschap in de omgeving. Bijzonder is ook de familiebegraafplaats in de vorm van een grafheuvel met inmiddels bijzondere exemplaren van rode- en groene beuken. Sinds 1966 is Stichting Martenastate in het bezit van park, state en opstallen en belast met het beheer, waarbij It Fryske Gea in samenwerking met en in opdracht van de Stichting Martenastate uitvoering geeft aan het groene beheer en de begeleiding en uitrusting van de vele vrijwilligers die wekelijks onderhoudswerk verrichten in het groen.
Stinzenflora
In 2018 is het landgoed uitgebreid met twee aangrenzende percelen die een herinrichting hebben ondergaan tot een stinzenflorabos en een singel.
“Als de eerste sneeuwklokjes bloeien, dan is het voorjaar in aantocht.”
Landgoed Martenastate is een pareltje. In het voorjaar is het park een waar buitenmuseum gevuld met bijzondere bloemen. De stinzenplanten staan in volle bloei en het park heeft een naam hoog te houden. Uitgeroepen tot één van de beste ‘hotspots’ voor stinzenflora in Nederland (door floristisch onderzoeksbureau Floron) is Landgoed Martenastate een rijke vindplaats van deze bijzondere planten. Als voorbode op de lente verschijnen als eerste de sneeuwklokjes en de krokussen. Daarna zijn onder andere de holwortel, de vingerhelmbloem en de bostulp aan de beurt. Het pronkstuk van het park, de laan met het Haarlems Klokkenspel sluit het stinzenplantenseizoen af.
Het slot
In 1899 is de oude state afgebroken en vervangen door een “slot”. Dit gebouw bestaat nog steeds en is gelegen op het eiland in de slotgracht. Als vervanger ontwierp architect W.C. de Groot een miniatuur-kasteeltje in neo-renaissancestijl, met de opvallende ‘sipel’, de ui-vormige dakbedekking van de toren.
Hier vind je Landgoed & Slot Martenastate
De Wier 79056 PM Koarnjum Plan je route
vanaf jouw locatie
-
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
-
De bevrijding van Friesland 1
De bevrijding van Friesland 1
Nadat de geallieerde luchtlandingstroepen in september 1944 bij Arnhem waren verslagen duurde het nog tot maart 1945 voordat de geallieerden weer in het offensief gingen. Daarna ging het echter snel. De Duitse troepen in Gelderland en Overijssel waren ernstig verzwakt en de overmacht was groot. Gesteund door een effectief Fries verzet werd Friesland uiteindelijk in een hoog tempo bevrijd.
Begin april werd duidelijk dat de bevrijding van Friesland nabij was. Hoewel de provincie niet zoals andere delen van Nederland te kampen had gehad met een echte Hongerwinter, waren er wel grote tekorten aan bijna alles. En de terreur van de bezetter werd almaar groter. Hierdoor werd ook het verzet tegen de bezetter steeds sterker. De strijd tussen beide was begin 1945 harder dan ooit tevoren.
In Friesland waren de zogenoemde Knokploegen (KP) verantwoordelijk voor de meeste verzetsdaden. Maar er waren ook andere groepen. Op bevel van de Nederlandse regering in Londen werden al deze groepen samengevoegd in de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (N.B.S.). In Friesland gebeurde dit op 12 december 1944.
Met de N.B.S., in de volksmond aangeduid als de BS, kreeg het gewapende verzet een organisatie met een duidelijke structuur. Het was de bedoeling dat de N.B.S. ook een rol zou spelen bij de aanstaande bevrijding. Daartoe werden verzetsgroepen vanaf het najaar van 1944 voorzien van wapens. Deze werden vanuit de lucht gedropt. Op 8 april zond Radio Oranje de boodschap ‘De fles is leeg’ uit. Dit was het sein voor de NBS om 36 uur later te beginnen met de uitvoer van sabotageacties. Het doel was om het de Duitsers zo moeilijk mogelijk te maken om zich te verweren tegen de naderende geallieerde troepen.Dat deed het verzet door bruggen en spoorwegen onklaar te maken, vaarwegen te blokkeren en wegen te versperren. De reactie van de bezetter was meedogenloos. Als represaille werden op verschillende momenten en plekken nog tientallen gevangenen gefusilleerd.
Toen de Canadezen op 12 april Friesland eenmaal waren binnengetrokken werden zij uiterst effectief ondersteund door het Friese verzet. Doordat het uitstekend georganiseerd was kon het de Canadezen helpen om belangrijke bruggen in handen te krijgen, beschadigde bruggen te repareren en te adviseren over de meest gunstige route.
Op 18 april was de hele provincie met uitzondering van de Waddeneilanden bevrijd (deze werden eind mei en in juni bevrijd). In vergelijking met andere provincies is er in Friesland weinig gevochten. Over het algemeen werden de paar duizend Duitse troepen, die Friesland niet hadden kunnen ontvluchten, door de Canadezen relatief snel verslagen.
De commandant van de Royal Canadian Dragoons, Lieutenant Colonel Landell, prees de acties van het verzet door te stellen ´Friesland liberated herself´. Hoewel dat wellicht wat overtrokken is, hebben de acties van het Friese verzet zonder meer de bevrijding versneld. En het aantal slachtoffers aan geallieerde kant verminderd.
Bij confrontaties met Duitse troepen en hun Nederlandse handlangers verloren zeker 31 verzetsmensen hun leven. Aan geallieerde kant sneuvelden tenminste elf Canadezen en één Fransman. Bij de gevechten en beschietingen vielen ook tientallen burgerslachtoffers. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is niet bekend, maar vermoedelijk liep dat aantal in de honderden. Met 320 vernielde en 4000 beschadigde woningen en 80 vernielde bruggen was Friesland materieel de minst beschadigde provincie van Nederland.
