Oldehove
Leeuwarden
De Oldehove staat hier al sinds 1529 en is zelfs schever dan de Toren van Pisa! Je kunt hem van binnen en buiten bewonderen. De in 2011 ingebouwde lift brengt je naar de eerste verdieping, vanaf daar zal je de wenteltrap naar het dak moeten bedwingen.
Neem alvast een kijkje
Het boegbeeld van Leeuwarden is de Oldehove. In 1529 startte de bouw van deze scheve, kromme en niet afgemaakte toren. Het was de bedoeling dat naast de Oldehove een nieuwe kerk zou verrijzen ter vervanging van de oude Sint Vituskerk, maar daar is het nooit van gekomen. Het zat bouwmeester Jacob van Aaken niet mee, want al tijdens de bouw zakte de toren scheef.
Er is nog geprobeerd op de scheve onderbouw loodrecht verder te metselen, maar dat bleef helaas zonder het gewenste resultaat. De bouw is in 1533 stopgezet en nooit meer hervat. De toren had ruim 120 meter moeten worden.
Een bijzondere functies heeft de toren nooit gehad, toch is de toren een van de belangrijkste symbolen van de stad Leeuwarden geworden. De 'skeve toren' waar de Leeuwarders trots op zijn en waar ze al dan niet gekscherend over zeggen: "A'k de Oldehove niet siën ken, dan foël ik my onwennich" ("Als ik de Oldehove niet kan zien, dan voel ik mijn onwennig").
De Oldehove:
- heeft een hoogte van ruim 39 meter, met opbouw 48 meter;
- hangt 1,99 meter uit het lood;
- heeft trappen met in totaal 183 treden;
- is gebouwd tussen 28 mei 1529 en halverwege 1533;
- had tot 1599 twee toegangspoorten (één aan de oostzijde en één aan de westzijde)
- had tussen 1916 en 1954 een elektrische lift;
- heeft sinds 2011 een nieuwe lift (tot de eerste verdieping);
- heeft een voordeur die 72,5 cm hoger ligt dan de vroegere 'achterdeur';
- mocht in 2017 ruim 28.200 bezoekers verwelkomen, op dat moment een record;
- zag in 2018 een explosieve stijging van het bezoekersaantal tot ruim 65.000(!);
- kent ongeveer 25 Torenwachters;
- is een populaire trouwlocatie;
- is tussen april en eind oktober dagelijks geopend;
- wordt sinds 2010 beheerd door het Historisch Centrum Leeuwarden.
www.oldehove.eu kijk hier voor de actuele informatie.
De Oldehove is - uitgezonderd officiële feestdagen - open medio maart t/m (laatste weekend van) oktober, ma-zo, 13:00 tot 17:00 uur. Jaarlijks is de toren tussen oktober tot april gesloten.
Hier vind je Oldehove
OldehoveOldehoofsterkerkhof 1
8911 DH Leeuwarden Plan je route
vanaf jouw locatie
-
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
-
De bevrijding van Friesland 1
De bevrijding van Friesland 1
Nadat de geallieerde luchtlandingstroepen in september 1944 bij Arnhem waren verslagen duurde het nog tot maart 1945 voordat de geallieerden weer in het offensief gingen. Daarna ging het echter snel. De Duitse troepen in Gelderland en Overijssel waren ernstig verzwakt en de overmacht was groot. Gesteund door een effectief Fries verzet werd Friesland uiteindelijk in een hoog tempo bevrijd.
Begin april werd duidelijk dat de bevrijding van Friesland nabij was. Hoewel de provincie niet zoals andere delen van Nederland te kampen had gehad met een echte Hongerwinter, waren er wel grote tekorten aan bijna alles. En de terreur van de bezetter werd almaar groter. Hierdoor werd ook het verzet tegen de bezetter steeds sterker. De strijd tussen beide was begin 1945 harder dan ooit tevoren.
In Friesland waren de zogenoemde Knokploegen (KP) verantwoordelijk voor de meeste verzetsdaden. Maar er waren ook andere groepen. Op bevel van de Nederlandse regering in Londen werden al deze groepen samengevoegd in de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (N.B.S.). In Friesland gebeurde dit op 12 december 1944.
Met de N.B.S., in de volksmond aangeduid als de BS, kreeg het gewapende verzet een organisatie met een duidelijke structuur. Het was de bedoeling dat de N.B.S. ook een rol zou spelen bij de aanstaande bevrijding. Daartoe werden verzetsgroepen vanaf het najaar van 1944 voorzien van wapens. Deze werden vanuit de lucht gedropt. Op 8 april zond Radio Oranje de boodschap ‘De fles is leeg’ uit. Dit was het sein voor de NBS om 36 uur later te beginnen met de uitvoer van sabotageacties. Het doel was om het de Duitsers zo moeilijk mogelijk te maken om zich te verweren tegen de naderende geallieerde troepen.Dat deed het verzet door bruggen en spoorwegen onklaar te maken, vaarwegen te blokkeren en wegen te versperren. De reactie van de bezetter was meedogenloos. Als represaille werden op verschillende momenten en plekken nog tientallen gevangenen gefusilleerd.
Toen de Canadezen op 12 april Friesland eenmaal waren binnengetrokken werden zij uiterst effectief ondersteund door het Friese verzet. Doordat het uitstekend georganiseerd was kon het de Canadezen helpen om belangrijke bruggen in handen te krijgen, beschadigde bruggen te repareren en te adviseren over de meest gunstige route.
Op 18 april was de hele provincie met uitzondering van de Waddeneilanden bevrijd (deze werden eind mei en in juni bevrijd). In vergelijking met andere provincies is er in Friesland weinig gevochten. Over het algemeen werden de paar duizend Duitse troepen, die Friesland niet hadden kunnen ontvluchten, door de Canadezen relatief snel verslagen.
De commandant van de Royal Canadian Dragoons, Lieutenant Colonel Landell, prees de acties van het verzet door te stellen ´Friesland liberated herself´. Hoewel dat wellicht wat overtrokken is, hebben de acties van het Friese verzet zonder meer de bevrijding versneld. En het aantal slachtoffers aan geallieerde kant verminderd.
Bij confrontaties met Duitse troepen en hun Nederlandse handlangers verloren zeker 31 verzetsmensen hun leven. Aan geallieerde kant sneuvelden tenminste elf Canadezen en één Fransman. Bij de gevechten en beschietingen vielen ook tientallen burgerslachtoffers. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is niet bekend, maar vermoedelijk liep dat aantal in de honderden. Met 320 vernielde en 4000 beschadigde woningen en 80 vernielde bruggen was Friesland materieel de minst beschadigde provincie van Nederland.
