Oudebildtdijk
Oudebildtdijk
De historische Oudebildtdijk langs de Friese Waddenkust in Noardwest Fryslân biedt een dijk met een verhaal. Een markante dijk, kenmerkend door zijn typische dijkhuisjes en monumentale boerderijen.
De historische Oudebildtdijk langs de Friese Waddenkust in Noardwest Fryslân biedt een dijk met een verhaal. Een markante dijk, kenmerkend door zijn typische dijkhuisjes en monumentale boerderijen. De huisnummers lopen er van 1 t/m 1229. Een plek waar imposante wolkenpartijen, zonsondergangen en sterrenhemels elkaar in schoonheid en verwondering afwisselen.
Langs de Oudebildtdijk vind je vele galerieën. Al eeuwen voelen kunstenaars zich aangetrokken tot dit weidse landschap. Ook nu nog laten kunstenaars zich nog steeds inspireren door de natuur en cultuurhistorische waarde van de omgeving van de Oudebildtdijk.
Oudebildtdijk is een opmerkelijke streek die een eigen karakter bezit. Het is de eerste zeedijk die al tot ca. 1200 is aangelegd als zomerdijk en later in 1505 is opgeworpen tot de hoogte van nu. De dijk lag in de gemeente ’t Bildt, later streek ’t Bildt en inmiddels gemeente Waadhoeke.
De dijk werd in 1505 opgehoogd door Zuid-Hollanders en Brabanders die samen werkten met Friese arbeiders. Hierdoor kreeg het Bildts zijn oorsprong als Friese mengtaal. De Oudebildtdijk is met achthonderd arbeiders in één jaar gebouwd. Enkele kilometers noordelijker werd een eeuw later de Nieuwe Bildtdijk aangelegd, waarna de oude een slaperdijk werd. Maar de zee is altijd dichtbij gebleven. Bij nacht, storm en ontij probeert ze het prijsgegeven land terug te veroveren
De Oudebildtdijk zwichtte slechts één keer, tijdens de Allerheiligenvloed van 1 november 1570, toen in Friesland 3.181 mensen verdronken. Officieel is de dijk nog altijd een zeewering: tussen 15 oktober en 15 april, ruwweg het stormseizoen, mag er niet in worden gegraven.
- Afstand tot jouw locatie:
Hier vind je Oudebildtdijk
langste straat van Nederlandoudebildtdijk
Oudebildtdijk Plan je route
vanaf jouw locatie
Vergelijkbare plaatsen
Bekijk alles-
Klokkenstoel Harlingen
Klokkenstoel HarlingenBij de Christelijke Gereformeerde Kerk Vrijgemaakt staat de klokkenstoel. Ook te zien vanaf de Noordoostersingel.
Harlingen -
Zwarte Haan: visvriendelijk malen
Je kunt de inhoud niet bekijken omdat je nog geen cookies hebt geaccepteerd. Klik op de knop hieronder om de cookies alsnog te accepteren.
Zwarte Haan: visvriendelijk malen
(beluister hier het audioverhaal)
Je zag de typisch blauwe kleur waarschijnlijk al van verre: het dak van het zeegemaal dat hier sinds 1973 staat en genoemd is naar waterschapsvoorzitter Henk Miedema. Dit gemaal kan tot 700 kubieke meter per minuut water vanuit de vaart in zee lozen. Als je hier even blijft staan, kun je zomaar het gemaal horen aanslaan, want die schakelt automatisch in.
Een geweldige uitvinding dus, een gemaal, maar er zit ook een nadeel aan. Gemalen zijn namelijk net als dijken en sluizen een grote hindernis voor trekvissen, omdat zij voor hun overleving tussen zoet en zout water moeten kunnen migreren. In 2015 is dit gemaal visvriendelijk gemaakt, door de pompen aan te passen en een vispassage met een lokstroompomp te maken.
Jammer genoeg is het niet te zien, maar in het voor- en najaar is het hier een drukte van belang op vissengebied. Trekvissen als spiering, trekkend driedoornig stekelbaarsje en paling maken dan gebruik van het vismigratiesysteem in het gemaal.
Instinct drijft volwassen palingen hier in de herfst naar het einde van de Kouwe Faart toe, omdat ze naar de zoute Waddenzee willen. Een waaier beschermt ze als ze met het uitstromende water mee de zee in worden gepompt. Eenmaal in zee zit hun reis er nog lang niet op. Ze leggen maar liefst 5000 kilometer af naar hun geboortegrond, de Sargassozee bij Mexico, om te paaien.
De jonge palingen die daar worden geboren, glasaaltjes genoemd omdat ze doorzichtig zijn, drijven vervolgens op de golfstromen mee naar Europa. Zo komen ze in de lente onder andere hier achter de dijk terecht. En dan is het hun beurt om dit gemaal te trotseren, nu landinwaarts. Een lokstroom van zoet water helpt hen door een buis onder de dijk door, waar ze hier in de bak onder je voeten terecht komen. Maximaal twee uur later gaat hier onder water een schuif open. En zo begint de kringloop van het leven opnieuw.
Ingesproken door:
Theun Mosk werkt inmiddels 20 jaar als ontwerper in theater, zowel voor dans, opera, toneel, performance, mime en muziektheater. Daarnaast maakt hij installaties in de openbare ruimte en ontwerpt hij landschapswerken.In 2008 kwam Theun in aanraking met Joop Mulder toen hij samen met Robert Wilson en Boukje Schwiegman ‘Walking’ ontwierp tijdens Oerol. “Joop is voor mij een van de belangrijkste inspiratiebronnen. Een klein duwtje of idee kon uitmonden in een zee van gedachten en inspiratie. Hij was een diesel, met een enorme drive en noodzaak, dat maak je zelden mee. Mensen als Joop zijn nodig om de grenzen te verleggen en nieuw horizonnen te creeëren. Zij doen een leven en samenleven enorm verrijken.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
Je zag de typisch blauwe kleur waarschijnlijk al van verre: het dak van het zeegemaal dat hier sinds 1973 staat en genoemd is naar waterschapsvoorzitter Henk Miedema.
St. Jacobiparochie -
Pingjumer Gulden Halsband
Pingjumer Gulden HalsbandDe Pingjumer Gulden Halsband is een binnendijk die het dorp Pingjum beschermde tegen het water van de Marne: een zeearm van de Waddenzee.
Witmarsum -
't Havenmantsje - Gedichtenroute
't Havenmantsje - GedichtenrouteHet gedicht ‘Zeeroep’ van Jan Jacob Slauerhoff komt uit zijn laatste bundel 'Een eerlijk zeemansgraf' (1936). Hij was één van de belangrijkste dichters uit de eerste helft van de twintigste eeuw.
Harlingen -
Elfstedenbruggetje Bartlehiem
Elfstedenbruggetje BartlehiemBartlehiem heeft geen stadsrechten, het is zelfs geen dorp, maar toch is dit gehucht is een wereldberoemde plaats aan de Elfstedenroute.
Wânswert -
Sint Vituskerk Feinsum
Sint Vituskerk FeinsumWaarschijnlijk is Feinsum ontstaan rond een buitenverblijf van klooster Mariëngaarde in het nabijgelegen Hallum. Al in de dertiende eeuw werd de huidige Sint Vituskerk op de terp van Feinsum als romaans kerkje gebouwd.
Feinsum -
11fountains Leeuwarden
11fountains Leeuwarden"Love’ bestaat uit twee 7 meter hoge, witte sculpturen van een jongen en een meisje. Ze lijken elkaar aan te kijken, maar hun ogen zijn gesloten.
Leeuwarden -
Dekema State
Dekema StateDe Dekema State is van oorsprong een adellijke woning, waar tot 1996 verschillende families gewoond hebben. De State en de tuinen zijn nu opengesteld voor publiek.
Jelsum -
11fountains Harlingen
11fountains HarlingenOoit stond Harlingen in het teken van de walvisvangst. Tegenwoordig streven wij er niet meer naar om deze grote en grootse dieren te doden, maar juist om ze van de dood te redden.
Harlingen -
Menno Simons Monument
Menno Simons MonumentEven buiten Witmarsum, aan Het Fliet, staat het Menno Simons-monument. Menno Simons werd in 1496 geboren in Witmarsum en werd nadat hij tot priester werd gewijd aangesteld in Pingjum en Witmarsum.
Witmarsum
Routes in de buurt
-
Foodroute Middelsee: Oud en nieuw land aan de waddenkust
Foodroute Middelsee: Oud en nieuw land aan de waddenkust(59.0 km)Leeuwarden