Yme Meirink
Oosternijkerk
Met een grote glimlach kijkt Yme Meirink in de zijspiegel van de trekker. De pootaardappelen vallen in de met stof beklede opvangbak. Ja, voorzichtig met die kwetsbare knollen.
Hier schon mal ein Vorgeschmack
(het audioverhaal is te beluisteren in de media)
Met een grote glimlach kijkt Yme Meirink in de zijspiegel van de trekker. De pootaardappelen vallen in de met stof beklede opvangbak. Ja, voorzichtig met die kwetsbare knollen. Hij steekt zijn duim op naar Lieuwe, die al klaar staat om de volgende lading op te vangen. Een medewerker rijdt verderop met een volle wagen, en een ander is als het goed is alweer onderweg naar het land. Voor het rooien is goede afstemming nodig, maar dat zit wel goed met deze mannen, en helemaal met zijn compagnon Lieuwe. Wat een gouden kerel is het toch.
“Het gaat als een speer”, stellen ze vast als de eerste berg pootaardappelen in de schuur ligt. Een perceel van Yme was als eerste aan de beurt, en straks pakken ze eentje van Lieuwe. Ze bezitten ieder hun eigen land, maar werken alsof dat niet zo is. Ze nemen gewoon het land dat het eerste geoogst moet worden. Moeilijker is het niet. En ze gaan er altijd vanuit dat al het pootgoed gerooid kan worden.
“Ik denk dat we halfvol komen”, zegt Lieuwe. Ze staren naar de gigantische ruimte in de schuur van Yme. Yme pakt een aardappel van de grond. Hij is stevig, onbeschadigd, maar klein. De hitte van de afgelopen zomer is de oorzaak. Voor ze weten wat dit opbrengt, zijn ze zo een halfjaar verder. Die onzekerheid zijn ze inmiddels gewend. Yme is ondanks de kleinere oogst niet ontevreden. “Weet je nog”, zegt hij tegen Lieuwe. “Vorig jaar lagen onze schuren vol. Maar man, man, wat een stress hadden we toen.” Hij doelt op de regen en het natte land. “De ene na de andere machine was kapot”, weet Lieuwe nog. Zonder te overleggen lopen ze samen naar het hok, even een bakje koffie, de medewerkers komen zo.
Meer is niet altijd beter, dat is ook de toekomst van de landbouw, denkt Yme als hij een paar uur later zijn overall uittrekt. Hij moet zo nog voor zijn verzekeringswerk op pad, naar boeren. Ook daar krijgt hij zijn ideeën bevestigd: de schaalvergroting kan niet eeuwig doorgaan, de risico's zijn niet meer voor individuen te dragen, geen boer die hem anders vertelt. Maar hoe moet je dan rondkomen?
Hij en Lieuwe doen wat ze kunnen om de kwaliteit hoog te houden. Door bijvoorbeeld één keer in de vier jaar poters te verbouwen in plaats van het traditionele eens in de drie jaar. Daarmee voorkomen ze aardappelmoeheid. Maar om een teeltplan van 1 op 4 helemaal voor elkaar te krijgen, zou er meer land nodig zijn. Maar land kopen is niet op te brengen.
De kinderen zitten de hele ochtend al naar jullie te kijken, vertelt Aaltsje als Yme nog even snel een broodje mee-eet. Ze waren begonnen met rooien op het perceel tegenover de boerderij. Hij lacht, als jongen vond hij trekkers ook heel fascinerend. Zat hij uren voor de ramen. Of zijn kinderen het boerenbestaan later nog boeiend vinden? De tijd zal het leren. Hij staat op en kust ze. “Tot straks!”
(Beluister het audioverhaal naast de foto)
Dit verhaal is onderdeel van de route Bildtstars en Eigenheimers van Sense of Place
Hier finden Sie Yme Meirink
Langgrousterwei 579137 DK Oosternijkerk Route planen
vanaf jouw locatie
-
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
Ameland - Hollum - Dijk bij de Reeweg - Vogelkijkpunt
-
De bevrijding van Friesland 1
De bevrijding van Friesland 1
Nadat de geallieerde luchtlandingstroepen in september 1944 bij Arnhem waren verslagen duurde het nog tot maart 1945 voordat de geallieerden weer in het offensief gingen. Daarna ging het echter snel. De Duitse troepen in Gelderland en Overijssel waren ernstig verzwakt en de overmacht was groot. Gesteund door een effectief Fries verzet werd Friesland uiteindelijk in een hoog tempo bevrijd.
Begin april werd duidelijk dat de bevrijding van Friesland nabij was. Hoewel de provincie niet zoals andere delen van Nederland te kampen had gehad met een echte Hongerwinter, waren er wel grote tekorten aan bijna alles. En de terreur van de bezetter werd almaar groter. Hierdoor werd ook het verzet tegen de bezetter steeds sterker. De strijd tussen beide was begin 1945 harder dan ooit tevoren.
In Friesland waren de zogenoemde Knokploegen (KP) verantwoordelijk voor de meeste verzetsdaden. Maar er waren ook andere groepen. Op bevel van de Nederlandse regering in Londen werden al deze groepen samengevoegd in de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (N.B.S.). In Friesland gebeurde dit op 12 december 1944.
Met de N.B.S., in de volksmond aangeduid als de BS, kreeg het gewapende verzet een organisatie met een duidelijke structuur. Het was de bedoeling dat de N.B.S. ook een rol zou spelen bij de aanstaande bevrijding. Daartoe werden verzetsgroepen vanaf het najaar van 1944 voorzien van wapens. Deze werden vanuit de lucht gedropt. Op 8 april zond Radio Oranje de boodschap ‘De fles is leeg’ uit. Dit was het sein voor de NBS om 36 uur later te beginnen met de uitvoer van sabotageacties. Het doel was om het de Duitsers zo moeilijk mogelijk te maken om zich te verweren tegen de naderende geallieerde troepen.Dat deed het verzet door bruggen en spoorwegen onklaar te maken, vaarwegen te blokkeren en wegen te versperren. De reactie van de bezetter was meedogenloos. Als represaille werden op verschillende momenten en plekken nog tientallen gevangenen gefusilleerd.
Toen de Canadezen op 12 april Friesland eenmaal waren binnengetrokken werden zij uiterst effectief ondersteund door het Friese verzet. Doordat het uitstekend georganiseerd was kon het de Canadezen helpen om belangrijke bruggen in handen te krijgen, beschadigde bruggen te repareren en te adviseren over de meest gunstige route.
Op 18 april was de hele provincie met uitzondering van de Waddeneilanden bevrijd (deze werden eind mei en in juni bevrijd). In vergelijking met andere provincies is er in Friesland weinig gevochten. Over het algemeen werden de paar duizend Duitse troepen, die Friesland niet hadden kunnen ontvluchten, door de Canadezen relatief snel verslagen.
De commandant van de Royal Canadian Dragoons, Lieutenant Colonel Landell, prees de acties van het verzet door te stellen ´Friesland liberated herself´. Hoewel dat wellicht wat overtrokken is, hebben de acties van het Friese verzet zonder meer de bevrijding versneld. En het aantal slachtoffers aan geallieerde kant verminderd.
Bij confrontaties met Duitse troepen en hun Nederlandse handlangers verloren zeker 31 verzetsmensen hun leven. Aan geallieerde kant sneuvelden tenminste elf Canadezen en één Fransman. Bij de gevechten en beschietingen vielen ook tientallen burgerslachtoffers. Het aantal slachtoffers aan Duitse kant is niet bekend, maar vermoedelijk liep dat aantal in de honderden. Met 320 vernielde en 4000 beschadigde woningen en 80 vernielde bruggen was Friesland materieel de minst beschadigde provincie van Nederland.
